Damar yaşınız kaç? / Haberin Peşinde Urfa
“Sağlığımızın en önemli göstergelerinden biri de damar yaşımızdır” diyen Üstünsoy, bunu hesaplamanın 3 yolunu ve hızlı damar yaşlanmasına karşı yapılması gerekenleri sıraladı…
Damar yaşlanma hızı kişinin risk yüküne göre değişir yani risk faktörü ne kadar fazlaysa o kadar hızlı yaşlanır. Örneğin 40 yaşındaki bir kişinin damar yaşı 70 hatta 80 olabilir. Bu da sağlığının tehdit altında olduğunu gösterir. İşte sinsice ilerleyen damar yaşlanmasıyla ilgili sorular ve Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Haşim Üstünsoy’un yanıtları…
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Haşim Üstünsoy’
■ Damar sağlığını bozan risk faktörleri nelerdir?
İnsan yaşı (takvim yaşı, biyolojik yaş) birçok faktör göz önüne alınarak değerlendirilebildiği gibi, damar yaşımız da takvim yaşımızdan farklı olabilir. Kalp ve damar hastalıkları olarak tanımladığımız damar yaşlanmasının en önemli sonucu, gelişmiş ülkelerdeki her 3 ölümden birinin sorumlusudur. Damar sağlığını bozan ve hızlı damar yaşlanmasını başlatan hastalıklar ve risk faktörleri ise şöyle sıralanabilir: Ailede kalp damar hastalığı, ileri yaş, erkek cinsiyet, diyabet, hipertansiyon, sigara, yüksek kolestrol, yüksek LDL (kötü kolesterol), düşük HDL (iyi kolesterol), yüksek trigliserid seviyesi, yüksek CRP (inflamasyon bulgusu olarak), stres ve hareketsizlik.
■ Neler yapabiliriz?
Damar yaşlanmasını geciktirebilmek ve hastalıklarını önleyebilmek için genetik ve cinsiyet gibi değiştirilemeyen faktörler olsa da yaşam tarzı ve alışkanlıklar gibi değiştirilebilir risk faktörlerini ortadan kaldırıp ya da azaltabiliriz. Sigara, hareketsizlik, beslenme şekli gibi kontrol edebileceğimiz etkenleri düzenlemeli, sigarayı bırakmalı, Akdeniz tarzı beslenmeli, tuz-şeker ve katkı maddesi içeren gıdalardan uzak durmalı, kan şekerimizi, kan basıncımızı kontrol altında tutmalı ve ruh sağlığımıza da dikkat etmeliyiz.
Damar yaşı nasıl hesaplanır?
Framingham skorlaması: Damar yaşı, total kolesterol, HDL, yüksek kan basıncı, yaş, sigara, diyabet gibi risk faktörleriyle ilgili sorulara verilen cevaplarla oluşturulan skor ile hesaplanabilir.
Pulse Wave Velocity: Doppler ultrason ile damar kan akım hızındaki artış hesaplanarak damar darlığı ve damar yaşı ölçülebilir.
CIMT (Carotid İntima-Media Thickness): Şah damarının iç tabakası ile orta tabakasını oluşturan kas kalınlığı ölçülerek damar yaşı hesaplanabilir.
Damarlarımızı Covid-19’dan nasıl koruruz?
Bunun en iyi yolu hastalığın kendisinden korunmaktır. Covid-19 damar yapısında yangı, damar iç yüzey hücreleri hasarı, spazm ve yaygın pıhtılaşmaya neden olarak, damar tıkanıklığına yol açmakta ve hedef organ beslenmesini bozmaktadır. Bununla birlikte doğrudan kalp kası hücrelerinin hasarına bağlı olarak kalp yetmezliği gelişir. Covid-19’u atlatıp, sağlığına kavuşan birçok kişide, bu hasar devam etmekte ve ciddi kalp damar hastalıklarına neden olmaktadır. Dolayısıyla her şeyden önce Covid-19 pandemisinde maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyarak hastalıktan korunmak ve doktorların damar sağlığı için önerdikleri kan sulandırıcı vs. gibi ilaçları düzenli kullanmak gerekir.
Yorumlar kapalı.