Gelirde büyük eşitsizlik! Ev ve bilgisayar sahipliği oranı düşerken, borçluların oranı arttı

Gelirde büyük eşitsizlik! Ev ve bilgisayar sahipliği oranı düşerken, borçluların oranı arttı / Haberin Peşinde Urfa

TÜİK verilerine göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2019 yılında 28 bin 522 TL iken, bu rakam İstanbul’da 40 bin 749 TL, Mardin’de 13 bin 441 TL oldu. En yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirinin en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirine oranı 7,4 olarak açıklandı. İnşaat sektörünün teşvik edilmesine rağmen ev sahipliği oranı yüzde 59’dan yüzde 58,8’e geriledi. Bilgisayar sahipliği oranı da yüzde 44,1’e gerilerken, borç veya taksit ödemesi olanların oranı son 10 yılda yüzde 59,4’ten yüzde 71,1’e yükseldi. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bugün “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2019” sonuçlarını açıkladı. Araştırmada çok çarpıcı veriler yer alıyor.

Sonuçlara göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2019 yılında 28 bin 522 TL iken, İBBS 1. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge, 40 bin 749 TL ile TR1 (İstanbul) bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 32 bin 384 TL ile TR5 (Batı Anadolu) bölgesi ve 30 bin 337 TL ile TR3 (Ege) bölgesi izledi.

Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgesi, 40 bin 749 TL ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. En düşük ise 13 bin 441 TL ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti.

İstanbul’da fert başı ortalama gelir, Mardin’in yüzde 203 oranında daha fazla seviyede bulunuyor.

EV SAHİPLİĞİ ORANI AZALDI

Türkiye’de son yıllarda hükümet, konut satışlarını artırmak için birçok adım attı. Kamu bankaları piyasadaki ortalama faizlerin altında oranlarla konut kredisi verdi, bazı vergi avatajları sunuldu ancak bu süreçte konut fiyatları da arttı.

Fiyatlar artarken, Türkiye’de nüfus içinde oturduğu konutta ev sahibi olanların oranı azaldı.

2014’te yüzde 61,1, 2018’de yüzde 59 olan bu ev sahipliği oranı, 2019’da yüzde 58,8’e geriledi.

BİLGİSAYAR SAHİBİ OLANLARI ORANI AZALDI

Corona virüsü salgınıyla birlikte, evden çalışmak ve uzaktan eğitim milyonlarca kişi için zorunluluk haline geldi. Ancak Türkiye’de kurumsal olmayan nüfus içinde bilgisayar sahipliği oranı son yıllarda geriliyor.

2016’da yüzde 50,6 olan bu oran, 2019’da yüzde 44,1’e geriledi.

BORÇ VEYA TAKSİT ÖDEMESİ OLANLAR ARTIYOR

Son yıllarda vatandaşlar ve şirketler giderek daha fazla borçlanırken, bu durum TÜİK verilerine de yansıdı.

Türkiye’de kurumsal olmayan nüfus içinde borç veya taksit ödemesi olanların oranı, son 10 yılda yüzde 59,4’ten yüzde 71,1’e yükseldi.

GELİRDE VE GELİR EŞİTSİZLİĞİNDE LİDER İSTANBUL

P80/P20 oranı, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirinin en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirine oranı şeklinde hesaplanıyor. Oran küçüldükçe gelir eşitsizliği azalıyor.

Son yapılan araştırma sonuçlarına göre, P80/P20 oranı en düşük 4,6 ile İBBS 1. Düzey bölgesi TR4 (Doğu Marmara) olurken bu bölgeyi 5,5 ile TR8 (Batı Karadeniz), 5,6 ile TR7 (Orta Anadolu) ve TRB (Ortadoğu Anadolu) bölgeleri izledi.
P80/P20 oranı en yüksek İBBS 1. Düzey bölgesi 7,8 ile TR1 (İstanbul) bölgesi olurken, bu bölgeyi 6,7 ile TR6 (Akdeniz) ve 6,6 ile TR2 (Batı Marmara) bölgeleri izledi.

GELİR ADALETİNDE BİRİNCİ ZONGULDAK, KARABÜK VE BARTIN

Son yapılan araştırma sonuçlarına göre P80/P20 oranı Türkiye’de 7,4 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri; 4,2 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın), 4,3 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) ve 4,5 ile TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) oldu.

P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 7,8 ile TR10 (İstanbul), 6,8 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır), 6,6 ile TR62 (Adana, Mersin) ve TR22 (Balıkesir, Çanakkale) oldu.

GÖRELİ YOKSULLUK EN FAZLA AKDENİZ’DE

Her bölge için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu İBBS 1. Düzey bölgeleri; %13,3 ile TR6 (Akdeniz), %12,9 ile TR2 (Batı Marmara) ve %11,9 ile TRA (Kuzeydoğu Anadolu) oldu.

Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu İBBS 1. Düzey bölgeleri ise %8,4 ile TR4 (Doğu Marmara), %9,9 ile TR7 (Orta Anadolu) ve %10,5 ile TR3 (Ege) şeklinde sıralandı.

Her İBBS 2. Düzey bölgesi için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %15,0 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop), %14,0 ile TR62 (Adana, Mersin) ve %13,3 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) oldu.

Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Düzey bölgeleri ise %4,6 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli), %5,8 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) ve %8,0 ile TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) olarak hesaplandı.